برای آشنایی با روش‌های حمل بار، ابتدا لازم است به خود باربری بپردازیم و آن را تعریف کنیم. اگر بخواهیم تعریفی جامع از باربری ارائه دهیم، می‌توانیم بگوییم: باربری به هر نوع جابه‌جایی انسان، حیوان و انواع کالا و تغییر موقعیت جغرافیایی آن‌ها، گفته می‌شود. معادل انگلیسی باربری، Transport می‌باشد.
انواع باربری عبارت‌اند از:
باربری جاده ای
به هر گونه جابه‌جایی و حمل و نقلی که از طریق جاده صورت پذیرد، باربری جاده‌ای گفته می‌شود. این نوع باربری به شیوه‌های درون شهری، برون شهری و کشوری صورت می‌پذیرد. حمل و نقل جاده‌ای، قدیمی‌ترین شیوه باربری است. در گذشته معمولا برای این نوع حمل و نقل از حیوانات استفاده می‌شده‌است. از طریق جاده‌ها، می‌توانیم بارهای کوچک و بزرگ یا انسان‌ها را به راحتی جابه‌جا کنیم. باربری جاده‌ای، متداول‌ترین و ارزان‌ترین، شیوه‌ی جابه‌جایی است. البته این نوع باربری از مزایای زیادی، نسبت به سایر روش‌ها، برخوردار است که عبارت‌اند از:
همچنین باربری جاده‌ای به دو صورت داخلی و بین‌المللی می‌تواند صورت پذیرد. برای حمل و نقل بین‌المللی می‌توان از تریلی‌های فعال در مسیرهای بین‌المللی، برای تبادل بار یا انسان‌ها به کشورهای همسایه و سراسر جهان، بهره برد.
باربری هوایی
از حمل و نقل هوایی می‌توانیم هم به صورت انسانی و هم به صورت تجاری، بهره ببریم. در زمینه تجارت، معمولا از هواپیماهای غول‌پیکر برای جابه‌جایی قطعات صنعتی استفاده می‌شود. این شیوه را اصطلاحا کارگو Cargo می‌نامند و مشهورترین نوع هواپیما در این زمینه، هواپیمای ایرباس بلوگا یا نهنگ سفید می‌باشد. برای باربری هوایی انسانی، از هواپیماهای معمولی مسافربری استفاده می‌شود. معمولا این هواپیماها ظرفیت‌های متفاوتی برای حمل انسان‌ها و بارهای مرتبط با آن‌ها دارند که بزرگترین نمونه‌ی آن، بوئینگ ۷۴۷ می‌باشد. این نوع از پرواز را اصطلاحا فریت Freight می‌نامند.
نخستین پرواز باربری هوایی جهان در ۷ نوامبر سال ۱۹۱۰ صورت گرفت. در این پرواز هواپیمایی متعلق به شرکت برادران رایت، یک بسته ۱۲ پوندی ابریشم را در مسیری 65 مایلی جابه‌جا کرد. این پرواز در همان زمان کارگو Cargo نام گرفت و به همین علت امروزه، سفرهایی با هدف باربری هوایی را، این‌گونه می‌نامند. پس از آن نخستین پرواز برنامه‌ریزی شده صورت گرفت که تنها یک مسافر داشت و مسیر آن لندن به پاریس بود. این پرواز نیز در آن زمان فریت Freight نام گرفت. نخستین شرکت فروش بلیط‌های هواپیمایی نیز، شرکت آئرومارین بود که در سال ۱۹۲۲ اقدام به فروش بلیط و ارائه پرواز کرد. بعدها با پیشرفت علم و گسترش صنعت حمل و نقل، باربری هوایی نیز رونق گرفت و شرکت‌های گوناگونی در این زمینه شروع به فعالیت کردند.
نخستین پرواز ایران، در سال ۱۳۰۴ شمسی صورت گرفت. پس از آن شرکت رایت در ایران فعالیت خود را شروع کرد و موفق شد پروازهای بسیاری را به انجام برساند. نهایتا در سال ۱۳۳۳ شرکت هواپیمایی پارس زیر نظر بخش خصوصی، فعالیت خود را آغاز کرد و مسیر متفاوتی را در زمینه حمل بار و انسان‌ها در سطح کشور، پدید آورد.
باربری دریایی
یکی از اولین و مهم‌ترین شیوه‌های حمل و نقل در تاریخ، باربری از طریق دریاها و راه‌های آزاد بوده‌است. این شیوه از اهمیت بسیاری زیادی برخوردار است زیرا بیشتر شرکت‌های تولیدی در سراسر دنیا، کالاهای خود را از طریق ارسال می‌کنند. می‌توان گفت بیش از ۹۰٪ حمل و نقل‌های بین‌المللی مهم، از طریق دریا صورت می‌پذیرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل محبوبیت این نوع جابه‌جایی، بهینه بودن آن برای محیط‌زیست، در مقایسه با سایر روش‌ها، می‌باشد. لازم به ذکر است که بزرگترین ناوگان‌های کشتیرانی دنیا، متعلق به کشورهای آلمان، ژاپن و روسیه است. در ایران نیز، بندر چابهار از اهمیت تجاری بالایی در منطقه و دنیا برخوردار می‌باشد.
باربری دریایی به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:
در این نوع حمل و نقل، معمولا از کشتی‌های معمولی و کوچک که در آبراه‌های کم‌عمق و رودخانه‌های سطح کشور حرکت می‌کنند، استفاده می‌شود و به‌وسیله‌ی آن‌ها، مواد معدنی و شیمیایی جابه‌جا می‌شود.
در اینجا نیز از کشتی‌های نسبتا بزرگی که در عمق کم دریاها حرکت می‌کنند، برای جابه‌جایی بار در فواصل مکانی کوتاه مثل کشورهای نزدیک، استفاده می‌شود.
این نوع جابه‌جایی، مختص کشتی‌های غول‌پیکری است که در بین قاره‌ها جابه‌جا می‌شوند و بارهای گوناگونی را حمل می‌کنند.
در اینجا خوب است نگاهی هم به انواع کشتی‌های باربری اندازیم:
در صنعت حمل و نقل دریایی و صادرات و واردات کالاهای گوناگون، سه نوع کشتی وجود دارد:
باربری ریلی
به جابه‌جایی کالاها از طریق خطوط راه‌آهن، باربری ریلی اطلاق می‌شود. این نوع حمل و نقل، یکی از انواع محبوب جابه‌جایی بار و انسان در دنیاست زیرا از مزایای منحصربه‌فردی بهره‌مند است:
باربری کابلی
این نوع باربری هم در جهت طی نمودن مسافت مورد استفاده قرار می‌گیرد و هم در جهت جابه‌جایی در ارتفاع. از مشهورترین نمونه‌های آن می‌توان به انواع آسانسورها، بالابرها و تله‌کابین‌ها اشاره کرد.
حال که با انواع شیوه‌های حمل و نقل و ویژگی‌های آن‌ها آشنا شدیم؛ لازم است کمی هم در مورد اصطلاحات مرتبط با صنعت باربری توضیح دهیم.
شرکت‌هایی که وظیفه آن‌ها باربری است به انواعی تقسیم می‌شوند: شرکت‌های داخلی و شرکت‌های بین‌المللی.
شرکت‌های داخلی نیز با توجه به مسیر حرکتشان به دو نوع شهری و بین‌شهری تقسیم می‌شوند. شرکت‌های باربری شهری شامل وانت‌بارها و اتوبارها هستند. شرکت‌های بین شهری نیز با توجه به حمل خرده‌بارها یا بارهای دربستی، به انواع شرکت‌های حمل و نقل گسترده و شرکت‌هایی که صرفا بسته یا کالا جابه‌جا می‌کنند، تقسیم‌بندی می‌شوند.
ترابار در این مقاله به معرفی روش‌های گوناگون حمل بار پرداخته و ضمن بررسی مزایا و معایب هر شیوه، مروری بر تاریخچه آن‌ها نیز کرده است.
امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
